به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، علی رحمانی در همایش حسابداری و دنیای پرشتاب تغییرات در خصوص گزارشگری پایداری با اشاره به چهار نسل گزارشگری در حسابداری، اعلام کرد: در نسل‌های قبلی بر روی جنبه مباشرت، حمایت از سرمایه‌گذاران خرد و تسهیل در اشتراک‌گذاری اطلاعات تاکید شده اما در نسل ۴ گزارشگری بر حمایت از ذینفعان تمرکز می‌شود. به عبارتی در نسل جدید گزارشگری، تمرکز روی گزارشگری پایداری و ارائه اطلاعات غیرمالی همراه با اطلاعات مالی است.
در این نسل بر روی فناوری‌های نسل ۴، سفارشی‌سازی انبوه، بلاک‌چین و هوش مصنوعی تاکید و محرک اصلی تقاضا برای اطلاعات پایداری مواردی چون اقتصاد چرخشی، تغییر اقلیم و تبعات آن، نجات زمین، زیست سالم و الزام‌های قانونی است.
توسعه محصولات و خدمات حسابداری از منظر ماتریس آنسوف نیز قابل‌بیان است که دارای ۴ بعد نفوذ در بازار، توسعه محصول، توسعه بازار و تنوع‌بخشی است. حرفه حسابداری در قسمت تنوع بخشی محصولات و خدماتش قرار داشته و سعی کرده با معرفی گزارشگری پایداری، حسابرسی رمزارزها، حسابرسی کلان‌داده و اطمینان‌بخشی پایداری، ارتباط بیشتری را با دنیای در حال تحول خود برقرار کند.
به عبارتی دیگر گزارشگری پایداری انقلابی را در دانش و حرفه حسابداری پدید آورده است. به گونه‌ای که دیگر حسابداری را نمی‌توان صرفا در تعریف زبان تجارت یا یک دانش فنی محدود کرد. طبق تعریف جدید حسابداری که در مجله بررسی حسابداری استرالیا منتشر شده حسابداری رویه فنی، اجتماعی و اخلاقی است که به استفاده پایدار از منابع و پاسخگویی مناسب به ذینفعان برای امکان شکوفایی سازمان‌ها، مردم و طبیعت مربوط می‌شود.
با وجود تنوع محصولات و خدمات حسابداری هر چند اقداماتی انجام داده اما هنوز حرفه حسابداری ایران با تغییرات جهانی همگام نشده است. درخواست‌ها برای اتصال بین گزارشگری مالی و پایداری افزون شده و گروه مشاوره گزارشگری مالی اروپا در پروژه جدید در حال بررسی این موضوع است. بنیاد IFRS نیز اقدامات ارزشمندی را انجام داده و بر مبنای استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی چون استاندارد املاک، ماشین‌آلات و تجهیزات، دارایی‌های نامشهود، مالیات بر درآمد، کاهش ارزش دارایی‌ها و سایر استانداردها می‌توان افشای آثار موضوعات مرتبط با اقلیم بر صورت‌های مالی را ترسیم کرد و از طرف دیگر افشاهای پایداری مبتنی بر این اقلام شده است.
توصیه به مدیران مالی شرکت‌های بورسی
فصل ۶ دستورالعمل جدید حاکمیت شرکتی منتشرشده توسط سازمان بورس در سال ۱۴۰۱ به گزارشگری پایداری اختصاص دارد و شرکت‌ها ملزم هستند اطلاعات مالی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی را در گزارش هیات‌مدیره و گزارش تفسیری و حتی در قالب گزارش مستقل ارائه کنند. بسیاری از اطلاعاتی که شرکت‌ها باید طبق دستورالعمل جدید در گزارش فعالیت هیات‌مدیره در سرفصل گزارشگری پایداری منتشر کنند در قوانین و مقررات فعلی وجود دارد و گزارشگری پایداری امکان می‌دهد شرکت‌ها عملکرد را در انجام این مقررات گزارش کنند و این افشاها زمینه نظارت بر عملکرد پایداری شرکت‌ها را فراهم می‌کنند.
گزارشگری پایداری کمک می‌کند شرکت‌ها حتی میزان تعهد به اجرای قوانین و مقررات و اسناد بالادستی را به نمایش گذارند. به عنوان نمونه قوانین و مقررات مختلف و مرتبط شامل اصل ۵۰ قانون اساسی در مورد محیط‌زیست و سیاست‌های کلی نظام در این خصوص، قانون هوای پاک، قانون ایمنی و بهداشت محیط کار و قانون کار و رعایت حقوق مصرف‌کننده، قانون سلامت اداری و نیز رقابت سالم می‌شود و در گزارشگری پایداری بر تمام آنها تاکید می‌شود.
به تازگی فدراسیون جهانی حسابداران به استناد همین گزارش‌ها توانسته میزان جدیت و اقدام شرکت‌ها در مبارزه با فساد و رشوه را استخراج و گزارشی تهیه کند. از این لحاظ این گزارش‌ها هم در جنبه مدیریتی و راهبردی، هم جنبه کنترل ریسک، هم جنبه نظارتی و رعایت حقوق ذینفعان و هم در تصمیمات کلان و بنگاه می‌تواند مبنا قرار گیرد.
انگیزه‌های ارائه گزارش پایداری مواردی چون بهبود شفافیت، پیشرفت و اصلاح در عملکرد عملیاتی، مدیریت ریسک، مدیریت ارزش و نیز فرآیندها و رعایت الزامات قانونی بوده و اهمیت پرداختن به مسائل پایداری موجب شده سازمان‌های مختلف بین‌المللی به تدوین استانداردهای پایداری بپردازند. ازجمله این استانداردها می‌توان به استانداردهای گروه مشاوره گزارشگری مالی اروپا، ابتکار گزارشگری جهان و هیات استانداردهای حسابداری پایداری آمریکا و بنیاد IFRS اشاره کرد.
در دهه اخیر همگام با تحولات رخ‌داده در نسل‌های مختلف گزارشگری، وظایف مدیران مالی نیز تغییر کرده و مدیران مالی باید سعی در ارائه اطلاعات آینده نگر داشته و در تصمیمات و استراتژی‌های کسب و کار، معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و راهبری را همگام با معیارهای اقتصادی و مالی لحاظ کنند.
با ورود هوش مصنوعی و تحلیل‌شناسی داده، تخصص حسابداران در مباحث فناوری اطلاعاتی نیز بیشتر شده و مدیران مالی باید از این فرصت‌ها استفاده کنند. بنابرایم گزارشگری نوین، فرصتی برای حسابداران است تا حاکمیت شرکتی را بهبود بخشد و در کنار سودآوری، به محیط زیست و مردم توجه بیشتری داشته و برای نجات زمین نقش موثری بر عهده گیرد.