به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد خبریزاد با انتشار مطلبی با عنوان “فرصتی برای یک تهدید” در دنیای اقتصاد اعلام کرد: اخیرا وزیر اقتصاد در اظهاراتی اعلام کرده، اگر بخش کشاورزی به جای شیوه خرید تضمینی کالاها از ظرفیت بورس کالا بهره برده بود، بسیاری از هزینههای دولت کاهش مییافت. امید است در سال جاری ابزارها توسعه و گواهی سپرده کالایی در بورس کالا فراگیر شود. متاسفانه یکی از معضلات اصلی اقتصاد در نیم قرن اخیر قیمتگذاری دستوری است و کل پیکره اقتصاد را تخریب کرده است.
بحث قیمتگذاری دستوری گندم داغ شده و قیمت اعلام شده مورد انتظار کشاورزان نبوده و احتمال قاچاق گندم شدت یافته است. صنایع بسیاری درگیر این مشکل هستند. یکی از راهحلهایی که میتواند در این خصوص بسیار کمککننده باشد استفاده از ظرفیت بورس کالا است. متاسفانه وقتی حرف از بورس کالا زده میشود، عدهای فکر میکنند اهالی بازار سرمایه چشم به این دوختند که همه محصولات در بورس عرضه شود در حالی که هدف از عرضه در بورس کالا بحث شفافسازی، حذف قیمتگذاری دستوری، رسیدن به قیمت متعادل و در نهایت حذف دلال و واسطه است.
برای مثال اگر گندم با همین قمیت از کشاورز خریداری شود عدهای دلال و واسطه با قیمتی ۲۰ درصد بالاتر از کشاورز میخرند و قاچاقی خارج میکنند یا به محصول واسطهای تبدیل کرده و از کشور خارج میکنند. در سال اخیر تجربه عرضه خودرو در بورس کالا وجود داشت و فرآیندی که مصرفکننده نهایی به راحتی میتوانست خودرو را از بورس کالا با ۴۰درصد کمتر از قیت بازار خریداری کند و قمیتها در بازار آزاد نیز بعد از عرضه در بورس کالا تعدیل شد.
اما متاسفانه مافیا جلوی این موضوع را گرفت. بعد از این اتفاق یک نوبت ثبتنام خودرو انجام شده در حالی که تقریبا به هیچکس خودرویی تحویل داده نشده و قیمت خودرو در بازار نیز دو برابر قیمتی است که در بورس کالا بود. البته بعضی مواقع عرضه محصولات در بورس کالا به نوعی است که نظر مخالفان را تایید میکند.
بطور مثال عرضههای قطرهچکانی در بورس کالا بیشتر باعث تشکیل حباب قیمتی میشود و این انتقاد به بورس کالا وارد است. بنابراین برای عرضه کالا در بورس کالا باید اجازه داد عرضه به مقدار زیاد باشد و فضای رقابتی شکل گیرد. در نتیجه این عرضه، قیمت منصفانهای شکل میگیرد و رانتها از بین خواهد رفت.
برای عرضه بسیاری از محصولات که درگیر تهدید قاچاق، قیمتگذاری دستوری و مافیا هستند، میتوان از فرصت بورس کالا استفاده کرد. بورسهای کالایی دنیا در ابتدای تاسیس با همین محصولات کشاورزی کار را آغاز کردند و امروز بسیار موفق هستند. امید می رود برخلاف اتفاقاتی که برای صنعت خودرو در بورس کالا افتاد در کشاورزی بتوان پای محصولات را به بورس کالا باز کرد و مانند گواهی سپرده زعفران که با حجم بالایی معامله میشود، تجربیات مثبت بیشتری ساخت.