به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد ناطقی با انتشار مطلبی با عنوان “ریتم آتی بازارسرمایه چگونه خواهد بود؟” در دنیای اقتصاد اعلام کرد: شاخص بورس پس از آنکه در مهر سال گذشته در محدوده یک میلیون و ۲۵۰ هزار واحدی قرار گرفت، همگام با رشد ۱۰۰ درصدی نرخ ارز و حرکت آن از محدوده ۲۷ به ۵۴ هزار تومان، بازده ۱۰۰ درصدی به سهامداران داد و ۱۲ اردیبهشت شاخص توانست از محدوده ۲.۵ میلیون واحد عبور کند.
عواقب صعود و افول دستوری؟
در حالی که دولت میتواند از روند صعودی بازار سرمایه در جهت عمقبخشی به بازار و افزایش فعالان بازار استفاده کند، نباید با سرکوب بازار آن را کنترل کند. نتیجه این مداخلات، افزایش ریسک سیستماتیک بورس تهران و خروج کامل مردم از این بازار و حرکت به سمت بازارهای رقیب است. با این حال شایعاتی به گوش میرسد مبنی بر اینکه دولت از تکرار اتفاقات سال ۹۹ بسیار ترس دارد.
شایعاتی هم از فشار سازمان به حقوقیهای بزرگ مبنی بر عرضه گسترده به گوش میرسد. این عرضهها را میتوان دلیل رشد حجم معاملات دانست تا جایی که حجم معاملات در روزهایی به حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان نیز رسید.
مهمترین سوالی که بعد از ریزش سنگین بازار سرمایه به چشم میخورد این است که بورس همچنان ارزنده است و میتواند روند صعودی را تکرار کند یا نه. برای این منظور کافی است به چند متغیر اصلی در مورد بازار سرمایه توجه کرد. اولین نکته آن است که در سرمایهگذاری همواره یک بازار را در مقابل بازارهای رقیب مقایسه کرده و نسبت به آن میسنجند.
در حالی که بازار مسکن طی مدت اخیر حدود سهبرابر شده، دلار ۷۴ درصد رشد کرده، نقدینگی ۱۲۰درصد رشد کرده و تورم در حدود ۱۶۰درصد بوده، بازار سرمایه تنها ۱۰ درصد بازده کسب کرده است. این اتفاق نشان میدهد حباب سال ۹۹ چه میزان عمیق بوده و تحت آن حباب مثبت، حباب منفی بزرگی شکل گرفت (میانگین قیمت سهمها هنوز به اعدادی که سال ۹۹ دیده شدهاند، نرسیده است).
ارزش دلاری بازار سرمایه
بازار سرمایه در پایان معاملات چهارشنبه هفتهگذشته ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش داشت و با توجه به قیمت ۵۳ هزار تومانی دلار، ارزش بازار کنونی در محدوده ۱۸۸میلیارد دلار قرار دارد. ارزش بازار سرمایه در اوج سال ۹۹ به محدوده ۴۵۰ میلیارد دلار نیز رسید و کف سهساله این عدد نیز ۱۵۵میلیارد دلار است (تنها ۲۲درصد بالاتر از کف ارزش دلاری در طول بیش از سهسال گذشته).
مقایسه این عدد با سالهای بسیار قدیم نیز مقیاس درستی نمیدهد. چون عرضههای اولیه گستردهای طی این مدت رخ داد. بنابراین به نظر میرسد بازار سرمایه از منظر ارزش دلار در نزدیکی کف قرار دارد و بهراحتی امکان رشد آن از این نقطه فراهم است. بازار سرمایه رشد چندانی نداشته و صرفا با افزایش دو برابری قیمت ارز، رشدی متوازن را تجربه کرده است.
نسبتهای مالی
یکی دیگر از شاخصهای بازار سرمایه نسبتهای قیمت به سود و قیمت به فروش است. از این منظر نیز این نسبتها چندان با متوسط فاصله نداشته و حتی در محدوده جذابی قرار گرفتهاند. نسبت قیمت به فروش گذشتهنگر در محدوده ۲ واحد و نسبت قیمت به درآمد گذشتهنگر در محدود ۵. ۹ واحد قرار دارد.
این در حالی است که طی سال مالی آتی احتمالا قیمت فروش بسیاری از این محصولات تحت تاثیر رشد ۱۰۰درصدی قیمت ارز، رشد قابل توجهی را تجربه میکند و به کفهای تاریخی بار دیگر نزدیک میشود.
چرا بازار سرمایه ترسو شده است؟
بازارها عموما آهسته رشد کرده و بصورت ناگهانی اصلاح میکنند. با این حال در این دور اصلاح بازار سرمایه، بازار تنها در یک هفته بیش از ۱۰درصد اصلاح را تجربه کرد و یکی از سریعترین ریزشهای تاریخ بورس را شاهد بود. به نحوی که این درجه از اصلاح در تاریخ بورس کمسابقه بود. بخشی از این اتفاق را میتوان به فال نیک گرفت. افزایش دامنه نوسان به محدوده ۷درصد در بسیاری از نمادهای بورسی سبب شد بازار سرمایه روز دوشنبه کاهش بیش از ۵ درصدی را تجربه کند و دومین روز بد تاریخ بورس را رقم بزند.
اما نکته بد ماجرا آن است که بازار ترس بزرگی از سال ۹۹ دارد. همچنین صفهای فروش سنگین و غیرقابل نقدشونده باعث شده بازار به محض آنکه نشانه های ریزش را ببیند با شتاب شدیدی از صف خرید به صف فروش تبدیل شده و سریع خروج پول از بازار رخ میدهد. کابوس سال ۹۹ تا سالها در ذهن بسیاری از فعالان بازار سرمایه خواهد ماند.
آیا روند رو به رشد شاخص کل ادامهدار خواهد بود؟
هرچیزی که در بازارهای سرمایهگذاری ارزان یا گران باشد در بلندمدت به سمت ارزش ذاتی حرکت میکند. در مورد بازار سرمایه نیز با توجه به آنکه این بازار کماکان از سایر بازارها ارزانتر است، انتظار رشد دور از انتظار نیست. با این حال باتوجه به اصلاح بیش از ۱۰ درصدی بازار سرمایه از سقف به نظر میرسد ادامه روند رو به رشد بازار سرمایه با یکتاخیر و اصلاح زمانی همزمان باشد. در نتیجه به نظر میرسد حرکت اصلاحی در کوتاهمدت دور از انتظار نیست و بازگشت خوشبینی به بازار با کمی مکث همراه خواهد بود.